Millî Eğitim Bakanlığı yeni bir düzenleme ile 2023-2024 eğitim öğretim dönemi sonunda, ders notlarının yanında sosyal etkinliklere katılım durumlarının da işlendiği yeni tasarımlı karneler Haziran ayında ortaokul öğrencilerine dağıtıldı.

Daha önce sadece ders ve davranış notlarını içeren öğrenci karnelerinde tasarım ve içerik değişikliğine gidilerek, akademik başarıların yanı sıra öğrencilerin yıl içerisinde katılım sağladığı sosyal etkinlikler de görünür oldu.

Okul içi ve okul dışında gerçekleştirilen sosyal etkinlikler artık, karnelerde "Bilimsel", "Kültürel", "Sanatsal", "Sportif" etkinlikler ve "Toplum Hizmeti" olmak üzere 5 ana başlıkta değerlendirmeye alınıyor.

Öğrencilerin karnelerinde "Katılım", "Ürün Ortaya Koyma", "Performans Gösterme" ve "Derece Alma" şeklindeki katılım sağladıkları sosyal etkinlikler dört ana düzeyde görünür oldu.

Böylece öğrencilerin sosyal etkinliklere katılım durumları derecelendirilmiş bir sistemle karnelere yansıtılmış olacak ve ayrıca sosyal etkinlikler gerçekleştiği yere göre "Okul İçi", "Okullar Arası", "İlçe Geneli", "İl Geneli", "Bölgesel", "Ulusal" ve "Uluslararası" kategorilerde değerlendirilecek.

Peki, sosyal etkinliklere ne gerek var?

Mesela lise düzeyinde üniversiteye girişte büyük önem taşıyan (!) Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji hatta Uzay Bilimleri ve Düşünme Eğitimi dersleri bile varken…

Öğrenciler üniversite sınavına girdiğinde sosyal etkinliklerden soru çıkmıyor ki zaten.

Daha fazla soru çözüp, iyi bir fakülteye kapağı atmak varken, zaman kaybından başka ne anlamı var gitar çalma, münazara, tiyatro, sportif müsabakalar, şiir, yazarlık, resim yarışması gibi sosyal etkinliklerin?

Acaba böyle miydi? Bir Bakalım;

Görevimiz kapsamında süreci devam eden bir sosyal etkinlik başvuruna ilişkin bir özel okul müdürü ile gerçekleşen ve esasen sosyal etkinliklerin mahiyetini deşifre eden bir telefon diyaloğu;

• “Müdür Bey ne çok sosyal etkinlik düzenliyorsunuz, bunun sebebi nedir?”
• “Sosyal etkinliklerde sıklıkla rol alan öğrencinin özgüveni gelişir, kendisini daha iyi ifade eder, sorumluluk almaktan kaçınmaz, haklarını daha iyi savunur, yeteneklerini keşfeder, etkili olur ve gelecekte de yetkili olup ülkeyi yönetir”

Evet, aynen böyle.

Bu minvalde, özel okulların resmi okullara kıyasla, oldukça yoğun sosyal etkinlik trafiğini yorumlarınıza havale ettiğimizde birçok şey söylenebilir, mesela;

Bazılarınız ders dışında gerçekleştirilen tiyatro, gitar kursu, yüzme, tenis gibi sosyal faaliyetlerin çoğunlukla ücret karşılığı yapılabildiğini de göz önüne alarak, bu durumun esasen fırsat eşitsizliği oluşturduğunu söyleyecektir.

Bazıları da ülkemizdeki sessiz çoğunluğun, elit kesimlerce tertip edilen bir toplum mühendisliği projesi olduğunu ve bu kesime zaten “mavi yakalı gömlek” yakıştırıldığından filan bahsedecektir.

Bazısı da “vay be, mutlu azınlığın sesi her yerden duyulurken, sessiz çoğunluğun sessizliği özgüven eksikliğindenmiş meğer” deyiverecektir.

Bazıları ise olaya teknik bakıp, sosyolojik takılarak, meslek liselilere bağımsız işyeri açabilmelerine yönelik olarak okullarını bitirdiklerinde diplomanın yanında kendilerine bonus olarak verilen "İşyeri Açma Belgesi"ne rağmen işyeri aç(a)mamalarının sebebinin yalnızca sermaye eksikliği değil, aslında özgüven eksikliği olduğunu söyleyeceklerdir.

Ne bileyim belki de “boş ver kardeşim ne güzel demleniyor, çarkımız da dönüyor işte, sen şöyle ufaktan ikile hele” diyenler dâhi çıkacaktır.

Daha neler, söylenecektir neler?

Geliniz, sosyal etkinlikler gibi bu mühim konuyu bilimsel mecraya çekip, yerli ve yabancı literatüre de şöyle bir göz atalım.

ABD’de yapılan araştırmalar, öğrencilerin sosyal aktivitelere katılmalarının sosyal becerilerin geliştirilmesine, özgüven ve dayanıklılığın artırılmasına, riskli davranış seviyelerinin düşürülmesine ve akademik başarının artırılmasında yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Almanya’da yapılan sosyal etkinlik araştırmalarında müzik, atletizm, yazarlık, görsel sanatlar, akademik ve sosyal kulüpler, hizmet organizasyonları ve özel ilgi etkinlikleri gibi ders dışı etkinliklerin akademik performansa olumlu yönde tesir ettiği, devamsızlığı azalttığı, daha yüksek özgüven sağladığı, takım çalışmasına yatkınlık, liderlik gibi beceriler geliştirmesini sağlarken, alkol ve uyuşturucu kullanma ve ilişkili sorunlu davranış ihtimalini azalttığı belirlenmiştir.

Mahkûmlara yönelik yapılan başka bir çalışmada da yetersiz sosyal etkinlikler ile suç arasında doğrusal bir ilişkinin varlığı ortaya konulmuştur.

Araştırma ve gözlemler sonucu sosyal etkinlik faaliyetlerinin kazanımlarını toparlayacak olduğumuzda, planlı şekilde sosyal etkinlikler içerisinde yer alan bir öğrencide aşağıdaki olumlu gelişmeler görülmektedir;

• Özgüven gelişir,
• Kendisini daha rahat ifade eder,
• Daha doğru karar verir,
• Farklı ortamlara uyumu kolaylaşır,
• İletişim becerisi yükselir,
• Fikirlerini rahatça savunabilir,
• Yetenek ve ilgi alanlarını keşfeder,
• Yeni arkadaşlar edinir,
• Eğitim ve kariyer tercihleri daha tutarlı olur,
• Zamanı daha verimli kullanır,
• Sosyal becerileri gelişir,
• Liderlik yetenekleri gelişir,
• Takım çalışma kültürü gelişir,
• Eleştirileri tehdit değil fırsat olarak görür,
• Rasyonel düşünme becerisi artar,
• Suça yönelme eğilimi azalacaktır,
• Toplumsal olaylara daha duyarlıdır,
• Sorun çözme becerisi artar,
• Motivasyon ve bağlı olarak akademik başarı yükselir,
• Girişimcilik kabiliyeti yükselir,
• Sorumluluk almaktan kaçınmaz,
• Haklarını daha iyi savunur.

Müthiş değil mi?

Bu gerçeklikten hareketle, kapsayıcı şekilde erken yaşlarda başlanılmak üzere, sosyal etkinliklerin süre, çeşitlilik ve niteliğinin artırılarak yaygınlaştırılması öğrencilere, topluma ve ülkemize büyük faydalar sağlayacaktır.

Söz konusu uygulama altyapısı ile ilgili olarak MEB Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinde “Her tür ve seviyedeki resmî ve özel örgün ve hayat boyu öğrenme kurumlarında; öğretim programlarının yanında öğrenci ve kursiyerlerde özgüven ve sorumluluk duygusu geliştirmeye, yeni ilgi alanları oluşturmaya, millî, manevî, ahlaki, insanî ve kültürel değerleri kazandırmaya yönelik bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif alanlarda öğrenci kulübü ve toplum hizmetinden…” zaten bahsedilmektedir.

Bahse konu sosyal etkinliklerin etkililiğini artırmak için üniversite sınavında Ortaöğretim Başarı Puanına mesela %5’lik bir sosyal etkinlik katkısı sağlanması halinde sessiz çoğunluğun kısık sesleri “Ben de buradayım” diyebilecektir, birileri karşı çıkacak olsa da…

Özgüveninizi kaybetmemeniz dileğiyle.

*****************************************

Kendisini Filistin davasına adadığı için Siyonistlerce Şehid edilen Hamas lideri İsmail Haniye'nin mekanı cennet olsun inşeAllah.