“Eğitimde kriz var, öğrenciler memnun değil, öğretmenler memnun değil, toplum memnun değil”

Bu cümle 2023 Eğitim Vizyonu ile ilgili bir sunuda dile getirilen tespittir. Eğitimle ilgili sorunları çözmek için 10 yıldan fazla süredir ciddi çabalar sarf ediliyor. Bu çabaların kimisi hayatımızın parçası olmuşken kimisi çoktan yürürlükten kalktı.

Eğitim konusunda yapılan her değişiklik, doğrudan toplumu etkileyen, kısa-orta ve uzun vadeli sonuçları olan, toplum tarafından da gündem konusu edilen bir meseledir. Eğitim konusunda yaşadığımız kriz ekonomiyi ve siyaseti derinden etkiliyor.

Eğitim konusunda son atılan adım “2023 Eğitim Vizyonu” çalışmasıdır. Bu çalışma eğitim adına büyük değişimler ve önemli kazanımlar vadediyor. Eğitim vizyon belgesi ile tasarım-beceri atölyeleri projesi uygulamaya kondu ve ortaöğretim tasarısı kamuoyuna tanıtıldı.

Her değişimin, her devrimin kendi direnç noktaları vardır. Değişim, devrim, dönüşüm ya da adı ne olursa olsun oluşan dirençlere karşı gösterilen tepkiler o değişimin kaderini belirler.

El yazısına geçildiğinde sınıf öğretmenleri haftalarca el yazısı çalışıp bu sistemin oturması için yoğun gayret göstermişlerdi. Ancak el yazısı uygulamasına karşı gelişen tepkiler bir süre sonra bütün gündemin başat konusu oldu.

Çocuğumu parka götürdüğümde konuştuğum insanların bile bir numaraları gündemi el yazısı idi. El yazısını okuyamıyorum diyen öğretmenler bu yazının öğretilmemesini, düz yazıya geçilmesini istiyorlardı.

Sonuçta el yazısına gösterilen direnç uygulamayı kaldırmayı gündeme getirdi ve direnç kazandı.

Aynı şey yakın zamanda öğretmen performans değerlendirmesine gösterilen direnç durumunda da yaşandı. Hatta öğretmen performans değerlendirmesine gösterilen direnç kamuoyuna mal oldu ve uygulama geri çekilmek zorunda kaldı.

Kamuoyu tarafında olumlu karşılanan 2023 Eğitim Vizyonu Türk Eğitim sistemi için ortaya koyulmuş en önemli çalışmadır. Bu vizyon belgesi için değerlendirmelerimizi daha önce bu köşede dile getirmiştik. 2023 Eğitim Vizyon belgesine bizler gibi olumlu tepki gösteren olduğu gibi mutlak anlamda olumsuz tepki gösterenler de olmuştur. Direnç konusunu bakanlıktan yetkililere sorduk ve teyit aldık, direnç var dediler.

Öncelikle 2023 Eğitim Vizyonu hem felsefi hem pratik anlamda pek çok değişim ve dönüşüm öngörüyor. Vizyon belgesi öncelikle anlayışları ve alışkanlıkları değiştirecek şeyler vadediyor.

Anlayışları ve alışkanlıkların değişimi kolay değildir. Bu değişim talebine direnenler, değişimi eksik ve yanlış bulanlar hatta değişimden zarar gördüğünü düşünenler olacaktır.

Değişime direnç normaldir, önemli olan dirence gösterilen yaklaşımdır. Bu dirence getirilen yaklaşım 2023 Eğitim Vizyon belgesinin kaderini belirleyecektir.

İnsanlar rahatlarının bozulmasını istemezler. Öngörülemeyen bir gelecek konusunda toplumsal endişe her zaman toplumsal güvenden fazla olur.

2023 Eğitim Vizyon belgesinin alanında duayen pek çok uzmanın katkısıyla hazırlandığı bilgisi bizleri sevindirmiştir. Bu vizyon belgesini hazırlamak için gösterilen çaba kadar, vizyon belgesinin ortaya koyduğu vizyonun kendisi önemli ve değerlidir.

İçinde en çok öğretmenleri ilgilendiren değişikliklerin olduğu vizyon belgesi konusunda Milli Eğitim Bakanlığı en çok öğretmenlere yönelik tanıtım ve bilgilendirme çalışması yapıyor. Bunun yanında bizzat Milli Eğitim Bakanımız sayın Ziya Selçuk, sosyal medyada, yazılı ve görsel basında, bakanlığın sitesinde öğretmenler tarafından beğenilen, takdir edilen, alkış alan açıklamalar yapıyor. Şüphesiz bakanımızın bu açıklamaları her dönemde bizzat kendi bakanları tarafında çeşitli yanlışlara maruz bırakılan öğretmenler için ciddi gönül alıcı ve güven vericidir. Ziya Selçuk hocanın öğretmenlere yönelik pozitif mesajları 2023 Eğitim Vizyonu belgesinin kaderi açısından da önemlidir.

Eğitimin paydaşlarının 2023 Eğitim Vizyonu belgesine yönelik tepkileri sadece onun ilk çıktığı dönemle sınırlı kalmayacaktır. Bu tepkiler vizyon belgesinin uygulanması sürecinde de devam edecektir. Önemli olan eğitim paydaşlarının tepkilerinin bakanlık tarafından yönetilmesidir.

Tepkileri yönetme çeşitli şekillerde olabilir ancak bunun doğru, uzun vadeli ve planlı olması gerekir. Tepki yönetimi iş birliği, çatışma veya uzlaşı şeklinde olabilir.

Eğitimde paydaşların dinamizmini eğitime katmak başarıyı mutlak manada artırır. Eğitim paydaşları öğretmenler, eğitim yöneticileri, eğitim sendikaları, akademisyenler, veliler, STK’lar, iş çevreleri vb. sayılabilir. Her değişimde işte bu paydaşların tepkileri de hesaba katılmalı, değişimde onlara da roller verilebilmeli ve değişimle herkesin kazançlı çıkması hedeflenmelidir.

Değişim önemlidir. Değişimi başlatmak önemlidir ama değişimi yönetmek başlatmaktan önemlidir. Bu ikisinden önemlisi ise değişimi gerçekleştirmektir.