Öğretmenler sözleşmeli öğretmen, ücretli öğretmen, aday öğretmen, kadrolu öğretmen gibi sıfatlara ayrılmakta. En son çıkarılan Öğretmenlik Meslek Kanununda ise kadrolu öğretmenler de öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olarak 3'e ayrılmakta.

Yeni atanacak bir öğretmen, aday öğretmen olarak göreve başlayarak sözleşmeli istihdam tipinde 3 yıl boyunca ilçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde 1 yıllık sözleşmeler imzalayarak görevlerini ifa etmekteler. İlk 1 yıl içerisinde ise aday öğretmenlik uygulaması kapsamında adaylık dosyası, ders formları, seminer eğitimleri gibi gerekli faaliyetleri gerçekleştirerek, Yetiştirme Programı doğrultusunda, eğitim kurumu müdürleri ve danışman öğretmenlerin sorumluluğunda eğitim ve uygulama görevlerine tabi tutulmaktalar. Adaylık Değerlendirme Komisyonu, aday öğretmenin eğitim ve uygulama görevlerinden oluşan Yetiştirme Programını tamamlayıp tamamlamadığına yönelik değerlendirme yapmakta. Bu Yetiştirme Programını tamamlayanlar başarılı sayılmakta. Adaylık Değerlendirme Komisyonu; il millî eğitim müdürünce belirlenen eğitim müfettişi/ilgili il millî eğitim müdür yardımcısı/il veya ilçe millî eğitim şube müdürünün başkanlığında, danışman öğretmen ve eğitim kurumu müdüründen oluşmakta. Öğretmenlik Meslek Kanunu'nda öğretmenler için adaylık süresi bir yıldan az olmamak üzere iki yıl ile sınırlandırılmakta. Öğretmenlik Meslek Kanunu'nda belirtildiği üzere Adaylık sürecinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanların ise görevlerine son verilmekte ve bu öğretmenlerimiz 3 yıl süreyle öğretmenlik mesleğine alınmamakta. Bunun yanı sıra 3 yıl içerisinde kadroya geçen öğretmenlerimiz, eşi özel sektörde veya diğer bakanlıklarda çalışanlar eş durumu tayin hakkı, ek ders ödemelerinde kesintinin giderilmesi, özlük hakları gibi tüm haklardan yararlanabilmekte. +1 yıl sonra da bulundukları görev yerlerinden tayin hakkı isteyebilmekte.

Yukarıdaki genel hatlarıyla sözleşmeli öğretmenlik ve aday öğretmenlik uygulamasından bahsettik. Sözleşmeli öğretmenlik uygulamasının kaldırılması sendikaların da yıllardır talebinde. Bu uygulamada en büyük sorunlardan biri eşi özel sektörde veya diğer bakanlıklarda çalışan öğretmenlerimizin aile birliği hususunda gerekli tayin hakkının bulunmaması durumu. Bunun yanı sıra kadrolu öğretmenler ile sözleşmeli öğretmenler arasında özlük hakları hususunda bazı farklılıklar olmakta. Mesela sözleşmeli öğretmenler her yıl bulundukları İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde imzaladıkları sözleşmeli ile görevlerini ifa edebilmekteler. Bir başka husus ise yine sözleşmeli öğretmenlerimiz eğitim ödeneği ve ek ders ödemesi hususunda kadrolu öğretmenler ile aralarında bir miktar farklılıklar oluşmakta. İlk ataması gerçekleştirilen öğretmenlerimiz sözleşmeli olarak işe başlamakta 3+1 yıl o bölgede il içi bazı zorunlu görevlendirme hususları hariç yer değişikliği ve tayin hakkı isteyememekte. Bunlardan bazıları ise elverişsiz koşullarda görev yapmak durumunda. Öğretmenlerimiz bu durum hakkında da çözüm talep etmekteler. Bu bölgelere MEB 2023 Eğitim Vizyonunda söylendiği gibi elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenlere ve yöneticilere yeni bir teşvik mekanizması kurulması sendikaların ve eğitim camiasının sunmuş oldukları bir başka çözüm talebi.

Sözleşmeli istihdamının kaldırılması gündemde. Öğretmenlik mesleğinde olan sözleşmeli istihdamının durumu yukarıda yazdığımız gibi. Tüm öğretmenlerin kadrolu olarak göreve başlaması daha doğru olacaktır. Çünkü bir öğretmenin en verimli olduğu zaman en mutlu olduğu zamandır. Öyleyse öğretmenlerin talebi yerine getirilmeli, halihazırda sözleşmeli olan ve yeni atanacak öğretmenlerimiz kadrolu sıfatıyla göreve başlamalı ve devam etmeliler.

YASİN GÖRMÜŞ