İnternet üzerinden alışveriş, yaşamımızın bir parçası konumunda. Milyonlarca tüketici, akla gelebilecek hemen her ürünü internet üzerinden alıyor. Ancak bu süreçte tüketicinin yaşadığı bir dizi sorun da bilinen bir gerçek. Bilinen e-ticaret platformları üzerinden tüketicilere ulaştırılan ürünlerde de bir dizi sorun yaşanabiliyor. Ancak sipariş verdiği pastada sigara izmariti çıkan bir tüketicinin açtığı davada Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin verdiği karar konuyu farklı bir boyuta taşıdı.
SİGARA İZMARİTİ ÇIKTI
Yargıtay’ın, milyonlarca tüketiciyi yakından ilgilendiren kararının gerisinde, İstanbul Esenler’de yaşayan D. S. isimli kadının verdiği 70 liralık bir pasta yer aldı. D. S., bilinen bir e-ticaret sitesine girdi ve ürün siparişini verdi. Pastasının teslimini bekleyen D. S.’nin kapı zili bir süre sonra çalındı. Ödemesini yapan D. S., verdiği siparişi kapıdan aldı. Ancak, dakikalar içinde şok geçirdi. D. S., pastanın içinde sigara izmariti olduğunu gördü. D. S.’ye içinde izmarit bulunan pastanın, Maltepe’de bulunan C. B.’ye ait D. Pastanesi’nden gönderildiği anlaşıldı.
ÜCRET İADESİ İSTEDİ
Tüm hevesi kaçan D.S., ödediği ücretin düşük oluşuna bakmadan hakkını aramaya koyuldu. D.S., kendisine ayıplı mal gönderildiğini belirterek ödediği ücretin iadesi için Esenler Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurdu. Heyet, tarafların talep ve savunmalarını aldıktan sonra karar verdi. Heyet, e-ticaret platformunun, D. S.’ye, ödediği ücretin iadesine karar verdi. Şirket avukatları verilen kararın iptali için dava açtı. Dosyaya Bakırköy 5. Tüketici Mahkemesi baktı. Mahkeme, Heyet’in verdiği kararın doğru olduğuna hükmederek, e-ticaret platformunun davasını kesin olarak ret etti. Şirket avukatları bu kez, verilen kararın kanun yararına bozulmasını istedi. Dosya Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’ne gitti. Adalet Bakanlığı, Daire’ye geçen 17 Mart’ta görüş bildirdi. Bakanlık, mahkeme kararının kanun yararına bozulmasını talep etti. Bakanlıktan gelen bu yazı sonrası Daire kararını verdi. Daire, Bakırköy 5. Tüketici Mahkemesi’nin verdiği hükmü, kanun yararına bozdu.
Daire’nin bozma gerekçesi ise kararda şöyle yer aldı: “Tüketici ile satıcı D. Pastanesi arasında mesafeli satış sözleşmesi var. Davacı şirket, aracı hizmet sağlayıcı konumda. Aracının, gönderilen mal veya hizmeti araştırma yükümlülüğü yok. Aracı hizmet sağlayıcı, malın ayıplı olmasında sorumlu tutulması doğru değil.”
PASTANE PLATFORMDAN ÇIKARILDI MI?
E-ticaret sitesinin avukatı Evrim Kaşlıoğlu, verilen kararın doğru olduğu görüşünde. Kaşlıoğlu “Müvekkil, aracı hizmet sağlayıcı. Tüketici ile satıcı arasında mesafeli satış sözleşmesi var” dedi. Kaşlıoğlu, tüketiciye, içinde izmarit çıkan ürünü gönderen pastanenin ise platformdan çıkarıldığını söyledi. Ancak, C. B.’ye ait D. Pastanesi’nin ürünlerinin halen, anılan e-ticaret sitesinde satışa sunulduğu görüldü. C.B.’ye ise ulaşılamadı. D. Pastanesi’nin sitesinde yer alan telefon numarasının ise bir tekel bayiine ait olduğu anlaşıldı.
‘KARAR BAĞLAYICI DEĞİL’
Yargıtay kararının ‘Tüketicinin Korunması Kanunu’na net bir biçimde aykırı olduğunu öne süren Avukat Hayriye Çağır ise şunları kaydetti: ”Yargıtay değerlendirmede yanılgıya düşmüştür. Tüketici, internet üzerinden ürün siparişini verirken ürünü sunan satıcıyı tanımamakta. Platforma güvenerek siparişini veriyor. Yargıtay bu kararı ile elektronik ticaret ortamı sağlayan firmaların lehine bir yorum yapmıştır. Bu kararın istikrar kazanması halinde, tüketiciler herkes tarafından bilinen markalı internet siteleri üzerinden artık alışveriş yapamayacak. Bu durum da, ticari faaliyetleri daraltıcı şekilde etkileyecektir. Ancak bu dairenin kararı, hukuk genel kurulu kararı, içtihadı birleştirme genel kurulu kararı olmadığı için bu konuda yerel mahkemeler açısından bağlayıcı nitelikte değildir. Yerel mahkemelerce uygulama zorunluluğu bulunmuyor.”
‘TÜKETİCİ KORUMASIZ HALE GELDİ’
Kararı, “Tüketici haklarında geriye gidiş” olarak yorumlayan Av. İbrahim Güllü, “Son derece hatalı bir karar. Burada esas mesele ‘Aracı hizmet sağlayıcı’ terimidir. Alıcı ve satıcıyı, elektronik ticaret platformları buluşturuyor. Bu yanlış karar ile mesafeli satışlarda tüketici korumasız hale getirilmiş oluyor. Emsal teşkil etmeyen bu karar bağlayıcı olmasa da Tüketici Hakem Heyetleri bundan böyle tüm internet satış platformlarına yönelik şikayetleri reddedeceklerdir” diye konuştu.
RAKAMLARLA E-TİCARET SEKTÖRÜ
400 milyar lira: Sektörün 2021’deki büyüklüğü 560 milyar lira: Bu yıl hedeflenen büyüklük 34 milyon: İnternetten alışveriş yapan kişi sayısı