Türk denizciliğinin en önemli komutanı Barbaros Hayrettin Paşa’nın doğduğu Midilli Adası’nda bulunan kitabe, soyağacına dair bilinmeyen gerçekleri ortaya çıkardı. Kitabenin ortaya çıkmasıyla Barbaros’un babası sipahi askeri Yakub Ağa’nın, Fatih’in isteğiyle 1462’de Midilli’ye yerleşerek bir Yunan kadınla evlendiği ve Osmanlı adına adada kaldığı kanıtlandı. Dr. Mehmet Tütüncü, “Ağaçların arasında gözükmeyen 534 yıl önceye ait kitabe, ilk kez Yakub Ağa’nın izlerini sunuyor” dedi. İlk kez kitabede anılan Adem’in de Barbaros’un dedesi olduğu ortaya çıktı.

Dr. Tütüncü ortaya çıkardı

Akdeniz’i bir Türk gölüne çeviren Barbaros Hayrettin Paşa’nın Osmanlı tarihindeki izleri artıyor. Mısır Fayyoum Üniversitesi öğretim üyesi, Osmanlı tarihi araştırmacısı Ahmed Ameen, iki yıldır Barbaros’un doğduğu Midilli’de araştırmalarını sürdürüyordu. 60 dönüm arazi üzerine kurulu kalenin beş burcundan olan kuzey tarafındaki burç, ağaçların arasında kalıyordu. Kalenin burcunda kitabeyi bulan Ameen, keşfini Türk-Arap Dünyası Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Mehmet Tütüncü’ye gönderdi. Dr. Tütüncü, kitabenin Barbaros Hayreddin Paşa’nın babası Yakub Ağa’ya ait olduğunu ortaya çıkardı. Hicri 890, Miladi 1485 yılına ait kitabede Midilli Kalesi’nin Barbaros’un babası, Osmanlı’nın tımarlı sipahi askeri Emir Yakup tarafından yaptırıldığı ortaya çıkarken, bu isme ilk kez bir kitabede rastlandı.

‘Fatih’in izniyle Rum kadınla evlendi’

Dr. Mehmet Tütüncü, Barbaros’un babası Osmanlı sipahisi Yakub Ağa’nın Vardar-Yenice (Yunanistan) doğumlu olduğunun bilindiğini ama ilk kez bir kitabede geçtiğini söyledi. Dr. Tütüncü, “Bu kitabe, Yakub Ağa’nın 1462’de Fatih ile adanın fethine katıldığını ve Fatih’in isteğiyle Osmanlı adına adanın koruyucusu olduğunu kanıtlıyor. Yani kalenin kumandanıdır. Adada Türk kadın olmadığı için Fatih’ten izinle bir Rumla evlenen Yakub Ağa’nın İshak, Oruç, Hızır (Barbaros) ve İlyas isimli dört oğlu burada doğar. İlk defa Emir Yakub’un ismine rastlamak ve bunu Barbaros’un doğduğu Midilli Kalesi’nde bulmak çok önemli bir keşif” dedi. Barbaros’un dedesinin adının Adem olduğunun ilk kez ortaya çıktığını da ekleyen Tütüncü, “Hristiyan kaynaklar, Barbaros’un Midillili Hristiyan bir devşirme olduğunu yazar. Bu kitabe onun devşirme değil, Türk soyundan olduğunu kanıtlıyor. Babasının adının Adem olması Müslümanlığın kanıtı” diye konuştu.

Kitabede ne yazıyor?

Osmanlıca kitabede, “Bu muhteşem burcun yapılmasını fetihler babası Büyük Sultan ve Ulu (Muazzam) Hakan, Sultan Mehmed Han oğlu, Sultan Beyazıd emretti. Allah sultanlığını ve de devletini ebedi kılsın. Bunu Adem oğlu Emir Yakup 890 senesinde yapmıştır” yazıyor.

Ameen: Kimse bilmiyordu

Midilli’de 1485 tarihli kitabeyi bulan Ahmed Ameen, Mısır Fayyoum Ünivesitesi’nde öğretim üyesi. Uzun yıllardır Yunanistan’daki Osmanlı eserlerini inceleyen Ameen, “Görülmesi mümkün olmayan sık ağaçlarla kaplı alanda kitabeyi buldum. Yunan yetkililer de içeriğini bilmiyordu. Hatta bu konuda uluslararası uzman olan Prof. Machiel Kiel bile ilk kez duyduğunu söyledi. Barbaros’un soyuna ait bilgilerin ilk kez yazılı bir kaynakta bulunması çok önemli” dedi.

GÖKHAN KARAKAŞ - İSTANBUL